बस्नुस् न बस्नुस्
सरकार राती पार्टी गरेर ढिला सुतिस्याछ
खत्र्याक्क आवाज आयो
साहेत म्याम साहाब भर्खर उठिस्याछ
अपराह्न भए कि यहाँ
बदेल आउछ सुकुटी आउछ
व्हिस्की आउछ वाइन आउछ

अरु होच्याई महान् आफू बन्नेको होड छ समाजमा
ठहर्याई दोषी खोइरो खन्नेको होड छ समाजमा

जान्न अवगुण आफ्नो नजिकका विरोधी खोजे पुग्छ
देख्दा दुर्गति गाँस रुच्छ भन्नेको होड छ समाजमा

रातभरि खुट्टा दुखेर निदाउनै सकिन । बेलुका डिउटीबाट फर्किदा प्रहरी अफिसमा गएर हस्पिटलबारे जानाकारी लिएको थिएँ । जापानी प्रहरीले म्याप हेरेर एदोगावा सस्पिटलसम्म जानको लागि बाटो, बस सेवा, बस कहाँ कुन नम्वरमा लाग्छ भन्नेसम्म लेखेर एउटा नोट दिएका थिए ।

आज छुट्टीको दिन बिहानै उठेर म्याप राम्रोसँग हेरें, न्वाईध्वाई गरेर बाथकोठाबाट निष्कदा बुढी डिउटी हिडेकी रहिछन् । मेरो बाथरुमको ढोका बाहिरतिर खुल्ने भएकोले बुढीको बाटो छेकेको रहेछ ।

काली होस् या गोरी होस् दिलवाली होस्
मेरै लागि त्यो मनको कुनाकुना खाली होस्

मान्दै नमानी मोरी मलाई नै सताउने
अलिअलि चञ्चले होस् अलिअलि जाली होस्

एक पटकको कुरा हो सौन्दर्य र कुरुपता समुद्रको किनारमा भेट भए। अनि उनीहरूले एक अर्कालाई भने, “जाउँ समुद्रमा स्नान गरौ।”

त्यसपछि दुवै निर्बस्त्र भए र समुद्रमा पौडन शुरु गरे। केही बेर पछि कुरुपता पानीबाट बाहिरियो र सौन्दर्यको पहिरनमा सजिएर हिँड्दो भयो।

एक
**
देख्न पाइन जान्न पाइन देश कस्तो भाको होला
शत्रु पनि मेरै देशको थाप्लोमाथि गाको होला
आफू भने बेचिएर अर्कै देशमा आइएछ
आमा कता भन्दै मेरो काले रोइराको होला ।

म यतिखेर जाली बाठाहरुको समाजमा छु । अर्थात् धेरै खाले जाली बाटाहरुको बीचमा चेपिएको छु । म मात्र होइन, सिङ्गो समाज र देशै जाली बाठाको चङ्गुलमा फँसेको छ । जालीका दुइटा अर्थछन्, एउटा प्वालै प्वाल पारेर बनाइएको कुनै चिज । र अर्को त्यस्तो व्यक्ति जो अरुलाई झूट, पाखण्ड र कपटपूर्ण व्यवहार गरेर अल्मल्याउन वा ठग्न सिपालु हुन्छ । ऊ जालसाज कलामा प्रवीण हुन्छ । गफ र धुत्र्याइँमा निष्णात् हुन्छ । जाली मान्छेलाई इन्द्रजाली, जालन्धरी र औतारी पुरुषपनि मानिन्छ । स्वर्गका राजा इन्द्र जाल गर्ने कुरामा माहिर थिए ।

तिमी जन्मिएको दिन जस्तै
म जन्मिएको दिन आकाशमा उदाएका थिएनन् ताराहरू
उडेका थिएनन् चराहरू
लागेको थिएन घाम
मुस्कुराएको थिएन धर्ती
म त
आकाश रोएको बेला
आँधीबेहरीसँग लड्दै जन्मिएको मान्छे

साँझ फक्रेर
अहिलेसम्म
रात भइसक्यो
साँझ
रातलाई फकाउँछ
रात साँझलाई घुक्र्याउँछे
दुवै डेटिङमा छन् अचेल

धेरैतिर मुक्तकलाई विधा भनेको सुनिएको छ । प्रकारको अर्थमा विधा भनिएको भए सही नै मानिएला तर पनि साहित्यको प्रकारकै अर्थमा विधा भनिएको हो भने अलिक मिलेन । कविता निबन्ध आख्यान र नाटक मात्र साहित्यका विधा हुन् । यिनैका भेदोपभेद अरु विधाहरू हुन् । फुट्कर कविता खण्डकाव्य महाकाव्यहरू भनेका कविताका भेदहरू भएझैं मुक्तक भनेको कविताकै क्षेत्रको एक रुप हो वा कविताको प्रकार नै हो ।

झरेर गए ती दुई तारा, आउलान् र फेरि उदाउन
सेवक थिए यस धर्तीका, कठीन छन् ती अब पाउन ।।

प्रेमनारायण सर्लाहीका, थिए दोलखाका जनार्दन ।
वैदिक संस्कारका व्याख्याता, देशका धुरन्धर विद्वान।।

धनी तीक्ष्ण बुद्धि विवेकका, र थिए दुवै सन्त ब्रह्मण ।
दिए संस्कृत भाषा – गीताका, ज्ञाता भै बैज्ञानिक प्रमाण ।।

साँझको शीतल हावासँगै
मधुर जुनेली रातको सहारामा
माइलौ टाढाबाट
सुन्दर त्यो प्रेमको
सुवास छर्ने बगैंचामा
सधैं जस्तै ऊ
आजको रात
प्रेयसीलाई अंकमाल गर्न
अँझ भनौ ?

मानव जीवन कति लामो या कति छोटो भन्ने ।किनकि मानिस धेरै लामो समयसम्म बाँचे सयवर्ष बाँच्ला । त्यो पनि गतिहीन अवस्थामा । गतिहीन अवस्थामा बाँच्नु र मर्नुमा के नै भिन्नता हुन्छ र ? सकृय जीवन नै मानवको यथार्थ जीवन हो । निस्कृयता र बुढ्रयौली जति जति बढदै जान्छ मानिस त्यति त्यति सबैसँग टाढिदै जान्छ र अपहेलित बन्दै जान्छ । त्यसो हुँदा सकेसम्म मानिसले आफूलाई सक्रिय बनाई राख्नु पर्छ । हुनत भन्ने गर्दछन् तनले मानिस बूढ्यो भए पनि मनले र भावनाले मानिस कहिल्यै बुढो हुँदैन ।

#१
मैले बाबाको ऋण तिर्नु थियो
त्यसैले म परदेश छिर्नु थियो
कुनै दिन फर्किएर आफ्नै देशको
वर्षौदेखिको अँध्यारोलाई चिर्नु थियो ।

म बुटवल पुग्छु भन्दा, भन्छ्यौ पाल्पा गै'छु
थाहा थिएन त्यो नजरमा, खेलौना पो रै'छु

मुटु झिकी मान्छे बेच्ने, व्यापार गर्छौ र कि ?
भन्छ्यौ अरे दुनियालाई, ऊ गलत म सै'छु