नेपाल बाहिर छरिएर रहेको नेपाली कलाकारहरूले स्थापना गरिएको छैटौं इनास फिल्म अवार्ड-२०१९ अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली कलाकार समाजले कवि, गीतकार एवं साहित्यकार श्रीसुरेन्द्र महर्जन अमरलाई युवा साहित्य सम्मानद्वारा सम्मानित गरेको छ ।

इथरको बुबा ठुलो अन्तरिक्ष वैज्ञानिक भयो । उनी धेरै मेहनती भएकाले अन्तरिक्ष विज्ञानमा बाहिरी ग्रहसँग कनेक्सन गरेर एकमात्र सुपर वैज्ञानिक बनेर तहल्का मच्चाइरहेका थिए । ऊ अन्तरिक्षका अति विकसित जीवलाई यस पृथ्वीमा पदार्पण गराउन चाहन्थ्यो । यस पृथ्वीमा इथर जब ६ महिनाको भएको थियो, अकस्मात इथरका बुबा “मिराकल ! मिराकल !!” भन्दै दङ्ग पर्यो, उफ्रिन थाल्यो, चुलबुल हुन थाल्यो । वास्तबमा उसको बुबाले जुन सूचना पठाएको थियो, त्यसको सहायतामा उसको बुबालाई अनतरिक्षयात्रीहरुले यानबाट लिन आएका थिए र सोहीबेला मोटर दुर्घटनामा सम्पूर्ण शरीर भष्म भएर हो वा के भएर हो उसको बुबाको कुनै अंशको रसायन पनि त्यहाँ बाँकी भएको थिएन ।

पण्डित बलशाली महादेवक नगरी
जिनकर छल सोना स सजल नगरी
लङ्केश्वर पति रावणके कहब कि
बिना रावणके श्रीरामक अस्तित्व कि

शूपर्णखाके छल रावण सन भाइ
बहिन लेल हरलक सीता सन माइ
दुष्ट रावणमे छल अपूर्व अच्छाइ
पवित्र सीता जे देलैन रामके लोटाइ

फगत नबोलिएका शब्दहरू
भयावह जीवनको उत्तरार्द्धसँग
पौँठेजोरी खेल्न खोज्छन् ।

निमेषभरका सम्बन्धहरू
प्रत्येक पल खुकुरीका धारहरूमा
रेटिन खोज्छन्
क्रुर जिजीविषाका आत्माहरू
अवसानका इतिहास
कोरेर बस्छन्

तीन वर्ष बनारसी पण्डाबाट काशीमा कर्मकाण्ड सिकेर आएका खनाल बाजे गाउँमा एकाधिकारी नम्बरी पण्डित नै हुन् । आफूलाई धर्मशास्त्रका ज्ञाता मान्ने उनी आफूलाई शास्त्री नै ठान्छन् । पूराण होस कि बिहेबटुलो, न्वारन होस कि श्राद्द सबै जजमानकहाँ उनकै माग छ गाउँमा ।

उनको पुरा नामथर धनुषनाथ खनाल भए पनि उनी आफूलाई गाउँमा सबैलाई धनुष शास्त्री भनाउन चाहन्छन् ।

औंशी देला रश्मी बरु, पूर्णिमाले रात दियो
पराईले काँध थाप्दा,आफन्तले घात दियो

खुशी छैन मन यहाँ, रुष्ट भए सारा खुशी
यो जीवन पहेली भो, पीडाहरू खात दियो

कुकुर भुकेका छन् बिस्तारै आउनु
नजर झुकेका छन् बिस्तारै आउनु
सास रोकेर तिमीलाई कुरिरहेको छु
यमदूत ढुकेका छन् बिस्तारै आउनु

लावालस्करका साथ पहाडी बाटो माथितिर उक्लँदै थियो । ठाडो भीर साँघुरो बाटो माथिबाट फर्कने हरूसँग बच्दै हिँड्नु परेकाले यात्रा दुष्कर र कष्टसाध्य थियो । आफ्नो लावालस्कर केही पछि भएकाले ऊ ढुक्कका साथ अगाडि बढ्दै थियो ।

अचानक छेवैको एउटा ढुङ्गोमा उसको खुट्टो ठोकियो । ऊ पीडाले रन्थनायो र थुचुक्क बस्यो । जुत्ता-मोजा फुकाल्यो । ठोक्किएको औँलो फुटेको थियो । रगत बग्न थाल्यो । आफ्नो खुट्टा त्यही ढुङ्गामा अड्याएर उसले घाउमा पट्टी बाँध्यो । फेरि सकी-नसकी जुत्ता लगाएर ऊ खोच्याउँदै अगाडि बढ्यो । उसले खुट्टा अड्याएको ठाउँमा रगतको टाटो लागेको थियो ।

फोनको यतातिरबाटः "अँझ पनि म भनिरहेको छु । हाम्रो लागि यो बडो लाजलाग्दो कुरा छ । हाम्रो समाजबाट बालश्रमलाई कसरी निर्मूल गर्ने भन्ने कुरामा हामी धेरै सचेत छौ । वास्तवमा यो हाम्रा लागि मात्र नभई सारा दुनियाँकै लागि लाजमर्दो कुरा हो । बालश्रम र बाल शोषण जसरी पनि अन्त्य हुनुपर्छ ।” रामेश्वरजीसँग फोनमा उहाँका समकक्षीका साथ कुरा भइरहेको थियो । उताबाट पनि गहन कुराहरुमा आइरहेका थिए ।

यति राम्रो खुत्रुकेमा कति स्यानो दुलो
चाहिँदाखेरि झिक्न मिल्ने हुनुपर्थ्यो ठुलो

पैसा राख्न सजिलो छ स्वाट्टै भित्र पस्छ
घोप्ट्याउँदा नि खस्ने होइन भित्रै मात्र बस्छ
रहर गरी पैसा राख्यो अहिले भइयो फुस्सै
पैसा चाहिँदा नपाएर भएको छु ठुस्सै

छोरा....
उ त्यो सानो पाठोलाई हेर त...
ऊ जन्मदा मैले
बाख्रीको टोकाइ सहेर
र मुखभरि उस्को गाली खाएर
मैले उस्की आमाभन्दा पनि पहिले
कि ती बाच्छाहरुलाई छलेर
उसलाई गाइको दूध चुसाएकी थिएँ...

भुल्न खोज्दा मिलनका साथहरू अचेल
सम्झिएर रुँदै बित्छन रातहरू अचेल

रित्तिएका म झै उजाड देख्छु बनपाखा
शिसिरमा रुखसँगै पातहरू अचेल

नेपाली भाषामा असचेत भाषिक मिश्रण तथा मातृभाषाको दोहनसँगै नेपालले मौलिकता र पहिचानलाई माटामा मिलाउँदै छ । आज विकासोन्मुख अवस्थामा भएकाले कमाइतर्फ ध्यान हुनु स्वाभाविक हो तर इतिहासलाई हेर्दा सम्पन्न मुलुकले भौतिक सम्पन्नताबाट असन्तुष्ट भएपश्चात् मौलिकतातर्फ ध्यान दिन थाल्छन् तबसम्ममा ढिलो भइसक्छ । इतिहास मात्र भेट्न सकिएला । नेपालले त्यस्तो दुर्भाग्य भोग्नु नपरोस् । बेलैमा सचेत बन्नुपर्छ । समृद्धि, भौतिक सम्पन्नतातर्फ पाइला त चालिसकेको छ तर भाषाको रक्षाको विषय मामुली मानिदा लापर्वाही भइरहेको छ ।

डा. सङ्गीता स्वेच्छाको हस्ताक्षरसहितको कथा सङ्ग्रह "गुलाफसँगको प्रेम" हातमा छ । १६४ पृष्ठको यस पुस्तक झट्ट हेर्दा औसतको साइज र आकर्षक आवरणमा छ । यस लेखमा यही कथासङ्ग्रहमाथि छोटो समिक्षा प्रस्तुत गरिएको छ।

आस्थाको असारभरि
मेहनतका बीउ छरेर
खुसी फल्ने विश्वासमा
हर्षित पुलकित
मीठो थकाइसँग रमाइरहेको
साउनको पहिलोदिन
यसपालि फेरि हाम्रो घर
लुतो फाल्ने तयारी छ ।