हिजो अबेरसम्म ..
खुल्ला आकाशमुनि,
आमा र म बात मार्यौ,
मैले पोखेँ कौतुहलता :
''आमा, केही दिन भयो,
किन तिम्रो आकाशमा घाम उदाएन ?"
"कता विलिन भए ती नक्षत्रका ताराहरू ?"

... आमा मौन थिइन्,
तर मैले फेरि सोधेँ,
"आमा !
मेरा दाजुहरू नून पानी खोज्न परदेशिएका हुन् ?"
"के तिनीहरूले पानी भेट्टाउनेछन् मरुभूमिमा ?"
... उत्तर पाउने आशामा पर्खिरहे,
आमाका गलाहरू अबरुद्ध जस्तै थिए,
मेरो आवाज अनायास,
फेरि फुत्त बाहिर निस्कियो -
"आमा,...
दाजुहरूले उता मकै,कोदो खाएका हैनन्,
त्यस्तो अन्न खान पाएका थिए अरे..
जुन हाम्रो खेतबारीमा उब्जेकै छैन,
त्यसैले,
बाकसभित्र सुत्ने अवसर पाएर नेपाल फर्के ।"
"के बाकसभित्र गर्मी भएन तिनीहरूलाई आमा ?"

... आमाको नयनबाट झर्यो,
अविरल आँशु,
रुनु न हाँस्नु,
केही गर्न नसकेझैँ .. अत्तालिएर
घाँटी चिरिदैँ आवाज निस्कियो :
"तिम्रा दाजुहरू फर्केका होइनन्,
शरिरहरू त मूढ़ों जस्तै,
प्राणबिहीन थिए बाकसभित्र,
तड्पिरहेका छन् अरे अँझै ..
आत्माहरू त उतै उतै !"

~म स्तब्ध भएँ,
सायद उनको उत्तर बुझिन,
तर आवाज बुझ्न सक्छु,
विवशता,पीडा,छट्पटी, अनि सहनशिलता ।
यी सबै उनको आवाजका पर्याय हुन् ।
फेरि आमाका ती निर्दोष नयनहरू नियालेँ
अनि मनन गरेँ ..
"आमालाई मेरो खाँचो छ,
मैले आजै संकल्प गरेँ,
कसम आमा ...
म परदेश जाने छैन,
रातो बाकसमा भरिएर ताप्न नमिल्ने आगो र
राख्न नमिल्ने सन्दुक बनेर...
फर्कन म परदेश जाने छैन ।

~अरुणा शर्मा