मझेरी आकर्षण
लग-इन (भित्र)
विधा सूची
भ्यागुता टर्टराउँछन्
editor — Wed, 12/28/2016 - 04:20
वर्षाऋतुमा भ्यागुताहरू धेरै टर्टराउँछन् । जब शरदको उज्यालो घाम उदाउँछ तब भ्यागुताको आवाज मलिन हुन्छ । वर्षात्को रिमरिम झरीमा भ्यागुताहरू चौपट्टै कराउछन् । तर झरी थमिएपछि डोबिल्के कुवामा पानी सुक्छ त्यसपछि भ्यागुताको आवाज घट्न थाल्छ । अँझ हिउँदका चीसा रातमा त भ्यागुताको जीवन्त ध्वनि सुन्न पनि पाइँदैन । अहिले जताततै भ्यागुतामात्र कराइरहेका छन् । सत्तासुन्दरीको आङबाट मनीमांसलको रिमझिम वर्षा चुहिरेछ, भ्यागुताहरूको आङमा; अनि उनीहरू घोक्रो फुट्ने गरी टर्टराइरहेछन् । काञ्चनकामीनी स्वादले आपूरित छ उनीहरूको जीव्रो; अनि त कान खाने गरी कराइरहेछन् ।
भ्यागुताहरूको स्वभाव हो, अलिकति फोहोरै सही पानीको डोबिल्कोमा थुतुनो भिजाउन पाएपछि मानिसलाई अत्यास लाग्ने गरी कराइदिन्छन् । वर्षे झरीमा टर्टराउनुदेखि बाहेक भ्यागुताको अर्को जन्मजात स्वभाव हो, अहमूले फुल्नु । सानैमा घमण्डी भ्यागुताको कथा सुन्न खुब मजा लाग्थ्यो । तर कथाको प्रतियमान अर्थ अर्थात् व्यञ्जनात्मक अर्थ के हो ? त्यतिखेर राम्ररी थाहा पाएको थिइनँ । तर त्यो कथाका लक्षणाहरू अहिले थाहा पाउन थालेकोछु, त्यो कथाको व्यङ्ग्यार्थभाव अहिले बुझ्न थालेको छु । कथाले भन्छ –एउटा सानो कुवामा एउटा भ्यागुतो वर्षौदेखि बस्तै आएको थियो । ऊ कुवाबाट एकदिनपनि बाहिर निस्केको थिएन । ऊ कुवालाई नै संसार ठान्थ्यो । आकारमा अरु भ्यागुताभन्दा ऊ ठूलो थियो । ऊ त्यहाँको माउ भ्यागुतो भएकोले अरु भ्यागुताहरू उसका बच्चा न थिए । ऊ आफूभन्दा जान्ने, सुन्ने, माप्पाको र ठूलो संसारमा अरु कोही छैनन् भन्थ्यो । उसका कुरालाई अरु भुरा भ्यागुताले सजिलै पत्याउथे । किनभने माउ भ्यागुताको भुँडीभन्दा ठूलो भुँडी भएको अरु जीव उनीहरूले देख्न पाएका थिएनन् ।
एकदिनको कुरा हो, एउटा बाच्छो चर्दै चर्दै त्यही कुवा नजिक आइपुग्यो । दिनभरि घाँस चर्दा चर्दा ऊ खुब तिर्खाएको थियो । कुवामा सङ्लो पानी देखेर बाँच्छो त्यतातिर लम्क्यो । भुरा भ्यागुताहरूको बीचमा खलबली मच्चियो । जिन्दगीमा त्यति ठूलो भुँडी भएको प्राणाी पहिलोचोटि देखेका थिए । उनीहरूले आफ्नो माउ भ्यागुतो नै संसारको सबभन्दा ठूलो प्राणी हो भन्ने ठानेका थिए । बाँच्छोलाई देखेपछि उनीहरूको सोचाइ खण्डित भएको थियो । साना भ्यागुताहरू खलबली मच्चाउँदै कुवाभित्रको कुरमा पसे, जहाँ माउ भ्यागुतो बसेको थियो । उनीहरूले माउ भ्यागुतोलाई सुनाए, आज हाम्रो कुवामा यामानको भुँडी भएको जन्तु आएको छ । जुन तपाईभन्दा धेरै ठूलो छ । साना भ्यागुताका कुराले उसको अहम्मा धक्का लाग्यो । हतारहतार कुरबाट बाहिर निस्केर देखाओ त कहाँ छ त्यो ? भन्यो । उनीहरूले पानी प्यूँदै गरेको बाँच्छालाई देखाइदिए ।
माउ भ्यागुतोले भुरा भ्यागुतालाई हकार्दै भन्यो, नाथुको भुँडी कुन ठूलो छ र ? म त्यसकोभन्दा डबल ठूलो भुँडी बनाइदिन सक्छु । साना भ्यागुताले हेरौँ त भने । उसले सास रोकेर भुँडी फुलाउँदै गयो । फुलाउँदै गयो । बाँच्छाकोभन्दा ठूलो भुँडी बनाउनलाई फुलाउँदै जाँदा अचानक भुँडी पड्किएर कुवाभरि आन्द्राभुँडी छरिए । माउ भ्यागुतो फुलिँदा फुलिँदै मरेको घटनाले साना भ्यागुताहरू दुःखित भए ।
कथाको सांकेतिक शिक्षाले भन्छ –बढी टर्टराउृने र अहम्ले फुल्ने भ्यागुताको गति यस्तै हुन्छ । साँच्चैको भ्यागुताको कथा समाजरुपी कुवाका मनुजरुपी भ्यागुताहरूले कत्तिको बुझेका होलान् । बुझेका भएदेखि त उनीहरू चिच्याएको सुन्नु पर्ने थिएन । उनीहरूका कर्णविवर बिझाउने टर्टराहटले आतंकित हुनुपर्ने थिएन ।
अहिले भ्यागुताहरूका निरस आवाजहरूको व्याप्ती छ चारैतिर । कर्णप्रिय आवाज दिने प्राणीहरू, चराचुरुङ्गीहरू बिदा भएका छन् यहाँबाट । देशको राजनीतिमा हेर्छु सुमधुर ध्वनि निसृत गर्ने प्राणीहरू ओझेल परेका छन् । त्यहाँ तिनै अहम्मा फुल्ने प्यान्टे भ्यागुताहरूको टर्टराहट गुन्जिएको छ । शिक्षामा भ्यागुताहरूकै चर्को रजाइँ छ, साहित्यमा झन् बेमौसमी भ्यागुताहरूले चर्कोचर्को नाद फालिरहेका छन्, शासनमा प्रशासनमा भ्यागुताहरूकै बोलवाला छ । संचारदेखि भन्सारसम्म भ्यागुताहरू नै टर्टराइरहेछन् । चौतर्फी गुन्जिएको भ्यागुताहरूको आवाजले सुन्दर सुमधुर चराहरूको संगीतलाई विस्थापित गरिरहेको छ । यो अपशकुनको दृश्य हामीले कहिलेसम्म हेरिराख्नु पर्ला । अत्यास लाग्छ, वित्याँस जाग्छ ।
अनि भ्यागुताको विषयमा अर्को उखान पनि छ –तुलोमा जति नै भ्यागुता थुपारेपनि धार्नी कहिल्यै नपुग्ने भएकोले हाम्रा पूर्वजहरूले भनेका होलान् –“भ्यागुताको कहिल्यै धार्नी पुग्दैन ?”भ्यागुता धार्नी त के बिसौली, हमाली, सेर, सवासेर त के एक बोडी पनि हुन सक्तैनन् । कारण एउटा भ्यागुतो टिपेर तुलोमा हाल्यो । अर्को तुलोबाट उफ्रेर ओर्ली हाल्छ । तर के गर्नु यहाँ यतिखेर धार्नी नपुग्ने भ्यागुताकै ठूला कुरा छन्, भ्यागुताकै सानमान ठूलो छ ।
भ्यागुताकै विषयमा रचिएको अर्को उखानले म भ्यागुतो पूराण अन्त्य गर्न चाहन्छु र उखानले भन्छ –माछो माछो भ्यागुतो । हामीले लामो समयदेखि माछाको याचना गरेका हौँ । माछाको प्राप्तिमा हामीले साधना गरेका हौँ । माछाको निम्ति हामीले समाज रुपान्तरण विप्लवी योजनाहरू कोरेका हौँ । तर जति नै माछाको निम्ति आकाँक्षारत भए पनि हाम्रो भागमा अन्तिममा भ्यागुताको थुप्रो ............... !
- 680 reads

सामाजिक सञ्जालमा
नयाँ प्रतिकृयाहरू
- बहुत खुब कहिल्छि ।
1 day 3 hours ago - आभार प्रकट गरे
3 days 2 hours ago - शब्द र भाव राम्ररी मिलाउनु
3 days 4 hours ago - यति मीठो संस्मरणको लागि हृदय देखि नै धन्यवाद
3 days 22 hours ago - सारै राम्रो पुस्तक, बधाई छ
4 days 29 min ago - किताब राम्रो रहेछ । बधाई छ
4 days 30 min ago - एकदम सान्दर्भिक
4 days 5 hours ago - आज पनि उत्तिकै शान्दर्भिक छ्न
4 days 7 hours ago - भुगोल ले नछेकेको माया
1 week 2 days ago - आउने दिनमा अझै सुन्न पाइयोस सर
1 week 2 days ago
लोकप्रिय रचनाहरू
Today's:
- खहरेको भेल-रहेछ
- जन्मदिनको शुभकामना तिमीलाई
- शान्तिनारायण श्रेष्ठका कवितामा समाजशास्त्रीय चिन्तन एक अबलोकन
- मझेरी हिज्जे-संशोधन : शुद्ध नेपाली लेखौँ
- जन्मदिनको शुभकामना
- मझेरीमा लेख रचना प्रकाशन गर्दा..
- कुकुर
- छोरीको जन्मदिनको शुभकामना
- शुभकामना! जन्मदिनको !!
- पछिल्ला रचनाहरू
- तिम्रो शुभ विवाहको उपलक्ष्यमा
- चर्चित नेपाली यौनकथा
- गजल:तिम्लाई माया गर्ने मेरो मन !!
- पाँच मुक्तक (अब त टाढा भएछु)
- शूण्य (विज्ञान कथा)
- अधुरो ईच्छा (यौन कथा)
- रुपकी रानी रुपा (मनोवाद यौन कथा)
- हाम्रो बारेमा
- आँसु हाँसो मिलन बिछोड
- गजलमा प्रयोग हुने बहरहरुको बारेमा छोटो जानकारी
- प्रेम कविता
- माया गर्ने भन्दा, धोका दिने मायालु प्यारो हुन्छ
- विद्यार्थी हुँ म
- मेरी बहिनी
- थरहरू पनि विभिन्न गोत्रमा बाँडिएका हुन्छन्।
- दुब्ले बाइ (कथा)
- अमेरिकामा मदनकृष्ण श्रेष्ठको "महको म" पुस्तक विमोचित
- नयाँ बर्षको शुभकामना
- पाठ्यक्रममा साहित्यिक कृति
- तिमीलाई जन्मदिनको शुभकामना
Last viewed:
- मायाप्रीतिका कुरा
- कुशे औंसीमा सम्झिए
- निष्ठुरीको लागि आँसु मात्रै पानी हुन्छ
- जाइतक टुकरी
- बिदेशको जीवन
- चार मुक्तक (तिम्रो रुपको बुँइगलमा)
- वेबमास्टरको एक दिन
- मायाको निसानी सुरक्षित
- म फटाहा छु
- नेपाल
- दुरी तिम्रो घटाउन सकिन
- यन्त्र-मानव
- आमाको काख फर्केर आउदैन
- अन्तिम तुफानी रात
- उन्माद
- कोरोनाको डरले (बालकविता)
- कथाको कथा
- यो मन
- बाहुन क्षेत्री तामाङ लिम्बु राई उस्तै हो
- कल्पनाको क्यानभासमा बन्दीपुर
- चामे बुढाकाे दिनचर्या
- काली चाहियो
- सत्रौं केटी
- मिठो बोली बोलेर
- सत्य कुरा तिमीलाई संगिन भो
- जिन्दगीको कोलाहाल् मेला
- स्वार्थ माया
- साना नानी
- दुखै दुखको भूमरीमा भुटिएको मान्छे
- तिमी म तिरै सर हैं ।
Post new comment