कुरा सन् २००५ को मध्यतिरको हो । नेपालको प्रहरी सेवामा कार्यरत रहँदा पनि चरम आर्थिक अभाव झेल्नु परेकोमा निकै तनावमा थिएँ म । श्रीमती र एक छोरालाई पनि सामान्य खर्च पुर्याउन पनि गाह्रो हुने । त्यसमाथि सँगै बस्न पनि नसकिने । कुनै दिन नून किन्ने पैसा नभएर अल्नो तरकारीसँग छाक टार्न बाध्य मेरो जीवन ! कसरी सुधारिन सक्छ यो सरकारी नोकरीले ? अनि कसरी राम्रो शिक्षा दिन सकिन्छ सन्तानलाई ? जीवनसाथीका न्यूनतम आवश्यकता पनि पुरा गर्न गाह्रो थियो । त्यसमाथि छुट्टिंदा भागमा परेको ऋणको ब्याज बुझाउन पनि गाह्रो साँबा त जिन्दगी भर तिर्न सक्ने उपाय थिएन ।

पहराको छोरो म
पहरामै रम्न पाऊँ
छहराको सन्तान म
छहरामै खेल्न पाऊँ

वन पाखामा खेलेर
कन्दमुल खाएर
छहरा र पहरासँग
गाढा साइनो गाँसेर
ठाडो पाखामा हुर्केको
पहराको छोरो म पहरामै रम्न पाऊँ

घर अगाडिको चेरीको रुखबाट झर्ने प्रत्येक पातहरुले मृत्युको सूचना दिइरहेका छन् । बोटमा रहेका गाढा हरिया पातहरुले जीवनको सूचना दिइरहेजस्तो पँहेला पातहरुले मृत्युको सूचना बोलिरहेका छन् । प्राचीनकालमा पँहेला पातको रङ हेरेर सन्यासीहरुले, सन्त तथा बुद्धपुरुषहरुले आफ्नो गाउन तथा चिवरको रङ छनौट गरेका कुरा कतै पढेको छु । जीवनबाट हरियो रङ बिदा भएर पहेंलिनु भनेको मृत्युको सूचना हो । यसरी पँहेलिएर झरेको पातले पनि मृत्युकै गहन सूचना दिइरहेको छ । त्यसै लाउत्सु महोदयलाई सुकेर हावामा उडिरहेको पातले बोधिसत्वको झलक दिएको थियो र ?

प्रेम त एकबार हो बारबार कहाँ हुँदो रैछ ?
तर मन मिल्नेसँग घरबार कहाँ हुँदो रैछ ?

भन्न त भन्छन् सबैले महलमा सजाउँछु
तर सबैको दिलमा दरबार कहाँ हुँदो रैछ ?

उनकै रूपमा हराएछु यसै म
हुँदा प्यासी, पानी पिलाए पछि

उनी झट्ट हेर्दा सुन्दरी स्वर्गकी
अहा ! मग्न आँखा मिलाएपछि

गरेर स्नानका क्रिया पवित्र गण्डकीनिर
पुगेर ज्ञानकुञ्जका कतै म झोपडीतिर
म काव्यको समाधिमा बसूँ मिठो सुधा पिई
जहाँ छ आर्यजातिको सुरम्य देव मन्दिर ।।१।।

नजानिंदा र स्वादिला विभिन्न भाव जन्मियून्
नयाँ नयाँ कथाहरू मभित्र फेरि पन्पियून्
जसै कथाहरू नयाँ मभित्र पन्पिँदा यहाँ
विभिन्न ज्ञानकुञ्जमा नयाँ विचार अन्मियून् ।।२।।

नग्नता भरिएको बिच्(beach)को यो सौन्दर्यता
रम्न बसेको छु, म हेर्दै छालको ब्यग्रता
बहाउ झैं गर्छ छोइ पाउसम्म छाल्
नीलिमाबाहिर चाँदनी छ टम्म जाल्

न्याय पाउँ महाशय।” रणे सभामा भन्दै थियो।

“ल भन रणे तँलाई के अन्याय पऱ्यो?” सभानाइके ले रणेसँग सोध्यो।

“ल के कसो भएको हो सभामा भन।” नाइकेले दिपे तर्फ फर्केर खै गऱ्यो।

हेर धोति हिसिशून्य मुहार
चाउरीहरू बनी भरमार
छन् अनेक खहरेकन खोंच
क्या मुजासित चुनाउँछ शोच ।

रङ्ग छैन मुखमा न छ पट्टी
हातमा छ निहुरी लिन लट्ठी
आधि हेर जिउ भै उसपट्टि
रूप क्या छ यसको सब छुट्टी ।

प्रेमिल साँझसँग
मनोवाद साट्या छु
धुमिल साँझ र म
संवादमा रमाएका छौं
सानो साँझमा
प्रणय निवेदन गर्दै
इच्छाको तोकादेशमा
भलिभाँती रमाएका छौं,

बाटो तिमीले बनायौ
म हिंड्न खोजें
आखिर
आफैं लड्न तिमीले बाटो बनाएछौ
म होसियार थिएँ, लडिन
तर तिमीले देखाएका आस्था
उठ्न नसक्ने गरी ढले ।

मन तिम्रो पनि छ मेरो पनि छ । पीडा तिम्रो पनि छ मेरो पनि छ । दुःख तिम्रो पनि छ मेरो पनि छ । जीवन तिम्रो पनि छ मेरो पनि छ । हाँसो तिम्रो पनि छ मेरो पनि छ । आँशु तिम्रो पनि छ मेरो पनि छ । सबै उस्तै उस्तै भोग्नुपर्छ । भाग, गुणान, घटाउ अनि जोड्नु पनि पर्छ । तर समयको तराजुमा मन, पीडा, जीवन, हाँसो, आँशु बढी मेरै हुन्छ ।

आज पनि
परेलीहरुमा बास बसिसकेको
समयबाट निथारेर
...थोपा थोपा मन
....थोपा थोपा पानी
मैले तिम्रो स्मृतिको
छायाचित्रमा खसालें

त्यो देशको नभे केभो
यो देशको छदैत छ।
त्यहाँको हक माग्ने त
सन्तानको छदै त छ ।

सम्माननीय भूतैका
जल बिन्दु सरी भए ।
विद्वान ज्ञानि विश्वका
धुर्व तारा सरी रहे ।

मुक्तक १
सधैं ताजा रहिरहन्छ केही खतहरू
अनि बाँच्ने साहास हुन्छ बिगतहरू
पीडाहरू बेला बेला बल्झिदा प्युने गर्छु
मेरा बाँच्ने आधार बनेकाछन यिनै लतहरू