विनीत ठाकुर निरन्तर क्रियाशील स्रष्टाक रुप मे एकटा परिचित तथा चर्चित नाम अछि । एहि क्रम मे ओ मैथिली हाइकु संग्रह लऽकऽ पाठक समक्ष प्रस्तुत भेल छथि । हुनक एहि कृति मे कुल १०० हाइकु संग्रहीत अछि ।

हाइकु के संग–संग ओ कविता, कथा, गीत, लेख, निबन्ध आदि विधा मे कलम चलाबऽ मे क्रियाशील छथि । मैथिली आओर नेपाली साहित्य जगत् मे हुनक बहुआयामिक साहित्यिक व्यक्तित्व खूब लोकप्रिय छनि ।

प्रेममा तेरो फूलसँग के सम्वन्ध छ ? भनी
हिजो भ्रमरलाई प्रश्न तेर्स्याउने म
आज बत्ती र पुतलीलाई बिर्सेर
आफ्नो नेटवर्क सम्झिन बिर्सेको म
किनभने
आज एकाएक मौसमको अदलाबदली झैँ
बदलिरहेछ जिन्दगीको रुम्झाटार ।

१.
एक दिन होइन देशमा लाग्छ सधैं गाईजात्रा छ
शान्ति, न्याय तर्सी भाग्छ सधैं गाईजात्रा छ ।।
छिमेकीलाई पर्दा साथ सहयोग गरेकै हो
औंला दिदा हातै माग्छ सधैं गाईजात्रा छ ।।

मैले हेरेकै हुँ आँखा अन्तै फर्कायौ, क्यै छैन
आखिर माया नगर्नेलाई मन परायौ, क्यै छैन

ए ! मन र मुलुकलाई माया गर्छु भन्नेहरू हो
मेरो देह यो देश तिमीले नै नङ्गग्यायौ, क्यै छैन

नहुष भन्ने राजाका छ भाइ छोराहरू थिए । जेठा यति थिए भने ययाती माहिला थिए यसरी नै संयाती, आयति, वियति र कृति ययातिका भाइहरू थिए । राजा नहुषले राज्य सञ्चालनको भार यतिलाई दिन चाहन्थे । यतिले राज्य सञ्चालन गर्ने काम लिन मानेन् । यतिलाई राज्य सञ्चालनमा हुने विविध खाले कुकर्महरू, भोगविलासका कर्महरूलाई उनले घृणा गर्दथे । उनले आफ्नै बाबु नहुषले शक्तिको आडमा इन्द्रकी पत्नी शचीसँग सहवास गर्ने कुप्रयास गरे ।

एउटा सानो बालक जो मनको सफा छ
स्वच्छ विचारमा पनि लाग्दैन उसमा केही कमि छ
ऊ हरेक कुरामा ज्ञानले पूर्ण हुन चाहन्छ
तसर्थ ऊ पुरा ध्यान लाएर सोचिरहन्छ
तर सायद त्यसैले गर्दा समाजले उसलाई
मन्द बुद्धि बालक भनेर बोलाउँछ

सफर मैं हौ एक सफर मोए में फिर है
मैं शहर में घूम थौ, शहर मोए में फिर है

मिर टूटो घर हंसके मत देख मीर नसीब
मैंअभै टूटो नाहौ, एकघर मोए में फिर है

खूबै वाकिफ हौ दुनिया कि हकीकत से
शख्स हर घेन से बेखबर मोए में फिर है

जोगी मालिक भै पसे महलमा छन् सिंह दर्बारमा ।
यौटाको बदला सयौँजन मिली खान्छन् लुटी देशमा l।
लाखौँ सम्पति जो भए नि उनको हिड्छन् मगन्ते हुदै ।
के नापिन्छ दिएर भोट यिनको ? कानै चिरेका सबै ।।

गर्थे भोज भतेर त्यो समयमा हामी डकार्दै गयौँ ।
धोका आज भयो समस्त जनमा ऐले खकार्ने भयौँ ।।
हामी दीन सबै बस्यौँ अभरमा; हेर्छन् तमासा तिनै ।
के नापिन्छ दिएर भोट यिनको ? कानै चिरेका सबै ।।

म मौन थिए, समय मौन गतिशील थियो
भाग्य अदृश्य थियो
भविष्यको गर्भ अनभिज्ञ ।
तिमी आउनु थियो, आयौ मेरो जीवनमा
मौन समयले मलाई संकेत नै दिएन
अहँ! अलिकति पनि ।
तिम्रो आगमनले
मुर्झाएका सपना ब्यूँझायो
मायाका अङ्कुरणहरू जुरमुराए

नयाँ वर्ष
विहानीको किरण सँगै,
नयाँ उमङ्ग बोकी आउनु तिमी,
कोरोनाको कहर उस्तै छ,
कोरोना अन्त्य गर्ने
खोप बोकी आउनु तिमी,

धेरै चोटि हेरें तिमीलाई धेरै चोटि देखें
बाटो छुट्टी गएकोले मन मारी बसें
पाइला मोडी तिमीबाट नभागेको होइन
तर पनि तिमीलाई किन भुल्न सकिएन

दोबाटोमा उभिएर कुर्दाकुर्दै तिमीलाई
मनमुटु एउटै पारी हेर्दाहेर्दै तिमीलाई
आँशु झारी तिमीसामु नरोएको होइन
तर पनि तिमीलाई किन भुल्न सकिएन

आकाश गर्जन्छ, पानी बर्संदैन । हिमाल फुलेको महसुस हुन्छ, खेतमा फुङ्ग धूलो उडेको भेटिन्छ । लामो समयसम्म जनताको तिरो खाएर जिम्माको कामको टुङ्गो नलगाई घर फिरेका आधा दर्जन मान्छे गाउँ चहार्न हिँडेको देखिन्छ । तीमध्ये आधा जतिले भोलिबाटै काँधमा हलोजुवा बोकी खेततिर लाग्नुपर्छ । दिनमा असिनपसिन भएर काममा जोतिनु र साँझपख घर फर्कनु अनि खाना खाएर आकाशका तारा गन्नु नै उनीहरूको दिनचर्या हुन्छ । नजिकै नहर दौडिरहेछ । त्यो नहर हेर्नका लागि मात्र यो बाटो भएर बग्छ । हाम्रो खेतमा सिँचाइ हुँदैन । कारण, नहर खेतभन्दा दश/पन्ध्र फिट गहिरो छ ।

कसले देश र जनताको सत्कार गर्छ यहाँ
बालुवाटार स्वयं देशको बलात्कार गर्छ यहाँ

झुटा मिठा अनेक सप्ना बाडँछन् छद्मभेषी
खै कुन जोगी आए पछि चमत्कार गर्छ यहाँ

केही वर्षअघि कुनै एक दिनको कुरा हो । बेलुकाबेलुका हुँदै थियो । म घरमा बाहिर खाटमा एउटा कुनै किताब पढेर बसिरहेको थिएँ । यसै बेला एक जना अपरिचित व्यक्ति घरमा आउनु भो र मलाई नै सोध्नुभो—
"होम सुवेदीको घर यही हो ?"
"हजुर हो हो यही हो । भन्नुहोस् । किन होला ?"
"किन नि, अब खाएपछि तिर्न जानेको छैन । हामीले पनि व्यवसाय गर्नुपर्छ । कसरी चलाउनु यसरी चारचार महिनासम्म उधारो खाएको पैसा नतिरेपछि ?"

‘आर्टिस मोड, रोल, एक्सन’ निर्देशकले नायकलाई आदेश दिए । नायकले भने अनुसार दुई प्रतिशत पनि अभिनय गर्न सकेन ।

निर्देशक अवाक भयो । नायक बम्कियो ‘म निर्माता हुँ, मैले लगानी गरेको छु, जसरी हुन्छ त्यसरी मलाई रोल खेलाऊ, अरू कुरा म जान्दिनँ ।