तिमी र म जुत्ताभन्दा बढी के भयौँ र ?
आयु सम्झेर आफूलाई ठोकेजति किल्ला

ऊ सर्पमा रुपान्तरित भएपछि
शहर सर्पको आतंकले आतंकित बन्यो ।

स्वायायायां
यो ऊ भन्ने नै रहेन
जे भेट्टाए नि निलेको छ छ
आफूले जन्माएको बच्चाहरू समेत ।

समय छैन, समय छैन,
यो कुरा आजकल सबका लागि बन्यो
जसलाई सोध्नुस्, समय छैन,
हरेकलाई आजकल विशेष बन्यो ।
पढ्नका लागि समय छैन,
भेट्नका लागि समय छैन
प्रातः कालमा उठ्नका लागि समय छैन
जन्म दिने आमाबुबाका लागि समय छैन,

अग्ला पहाडहरूमा,
रूख हुँदैनन्,
बिरूवा उम्रन्नन्,
न त घाँस नै टिक्न सक्छ ।

टिक्छ त मात्र बरफ,
जो, कात्रो जस्तै सेतो अनि,
मृत्यु जस्तै चीसो हुन्छ ।
हाँस-खेल गर्दै डुल्ने नदी,
जसको रूप धारण गरेर,
आफ्नो भाग्यमा थोपा-थोपा रोइरहन्छे ।

ताडीका ओइलिएका पातहरूलाई सुकाउने हावा –
हन्तकाली वर्षा –
गुफाजस्तै ठूलो मुख बाउने समुद्र –
पहाडको चुचुरोको तीखो ठुँड –
समय टिप्छ संसार

एक स्वतन्त्र चरा पवन पछ्याउँदै उफ्रन्छ
र परपरसम्म तैरन्छ
त्यति बेलासम्म जति बेला बहाबको बैठान हुन्छ
र उसको पखेटा सूर्यको पहेंला–राता किरणहरूमा डुब्की लगाउँछ
र ऊ गगनमाथिको अधिपत्वको दावी गर्ने साहास गर्छ

तर एक चरा जो साँगुरो पिजडा भित्र खुम्चेर हिंड्छ
कदापि बुझ्न सक्दैन ऊ माथिका आक्रोशका छेकवारहरू
उसका पखेटाहरू काटिएका छन अनि खुट्टाहरू बाँधिएका छन
र पो ऊ आफ्नो घांटी उघार्छ गाउनका निमित

जहाँ मष्तिष्क भयरहित हुन्छ र शीर उँचो हुन्छ;
जहाँ ज्ञान स्वतन्त्र हुन्छ;
जहाँ संसार आन्तरिक साँघुरो पर्खालले टुक्रा-टुक्रामा बिभक्त भएको छैन;
जहाँ शब्दहरू सत्यको गहिराईबाट उच्चारित हुन्छ;
जहाँ थकानरहित प्रयत्नहरू पूर्णतातर्फ अग्रसर हुन्छन्;
जहाँ प्रष्ट विवेकको मुस्लोले अन्धविश्वासको भयावह मरूभूमिमा बाटो बिराउँदैनन्;
जहाँ मष्तिष्क सधैँ विचार र कार्यको अग्रगमन तर्फ यहाँद्वारा डोऱ्याइन्छ –
त्यही स्वतन्त्रताको स्वर्गमा, हे परमपिता, मेरो देशलाई ब्यूँझाइदिनुहोस।

हे ईश्वर ! यत्रो उचाइमा नपुरयाउ
धरती हेर्दा टाढा देखियोस
यत्रो खुसी पनि नदिनु प्रभु

बन्दुक उठाउदै सिपाहीहरू टाढासम्म मार्च गरे
अनि जानुपर्ने समय आयो युद्ध गर्न झरे
हेर्दै खोज्दै भीड्न आउनेलाई
तिनीहरू बलबुताले लडिरहेछन् लडाइँ

सिपाहीहरू मार्च गरे बहादुरी र गौरव मानी
डराएनन् तयार भए चिहान जान पनि
वरिपरि सर्वत्र बन्दुकहरू पड्के
बिचरा मरेका सिपाहीहरू जमिनमा लडे

कुछ खुलासा करदुँ
ईस वंशका नामोनिसान मितजानेका हे डर
कुछ खुलासा ना करदुँ
ईस वंशका अंश ना रहेनेका हे डर

साहयता किस्का लुं ?
किस्का ना लुं ?
सब पैसोँपे हे बिका हुवा
एक सिर्फ मेँ हि हुँ तिका हुवा

शोकके आँशु तोह अब बेहता नहिँ
फिर भि बेहता हे कुछ, वोह दिखावा हि सहि
आसान सवालोँपे अनुत्तीर्ण होनेवाला मेँ
बढि परीक्षा केसे देसकुँ ?