घुर्मैलो साँझ, प्रभातको ठीक उल्टो, साँकल हुन लागेको थियो । लाग्छ उलथपुलथ हुन नसकेर सृष्टि खरानी हुन खोजी प्रलय हुन लागे जस्तो । हुरी वतास छताछुल्ल बहिरहेको अनि बीचमा वादलैजस्तो आकारमा खुर्पेजून पनि । लाग्छ संघर्ष गर्न विर्सिएजस्तो बादलहरु खजमज छ्यालव्याल भएर अस्तव्यस्त । अधिष्ठाता, परमात्मा, परमेश्वर कर्म गर्दागर्दा थाकेर हाँफेर व्रह्माण्डिय कार्य पुरा गर्न नसकी अधकल्चो भएजस्तो । तेजिला ताराहरु झिपझिप ससाना थोपाहरु जस्तो । व्रह्माण्डिय भगवानलाई कार्य गर्न कोक्किएको जस्तो कक्याक कक्याक गरी कैयौँ पटक विजुली चम्किन थाल्यो । काकाकुल गडगडाहट हुन थाल्यो । असारे पानी जस्तो वर्षा जेष्ठको सुरुवातमै दर

बस बिसौनी मा बसिरहेकी त्यो नवविवाहिता माथि मेरा आँखाहरू अनायासै अडिए । मेरो छेऊको बेञ्जको कुनामा समेटिएर, संकुचित भएर, सर्माउँदै बसिरहेकी थिई । अनुहार राम्रोसँग देखिएको त थिएन, तर घुम्टोको छेऊबाट चियाइरहेको अनुहारको जति परिमाणमा देखिन्थ्यो, त्यही नै उसको सुन्दरताको अनुमान लगाउन पर्याप्त थियो । दुबै खुट्टामा पोतिएको बुट्टेदार रङ्ग, खुट्टाको औँलामा चाँदीको बिछिया अनि मोटो-मोटो चाँदीको पाउजु उसको सुन्दरता माथि अझ प्रभाव थप्दै थियो ।

आँगनमा टन्नै भरिभराउ मान्छे । चोटा, कोठा, वार्दली सबै पाहुना हरुले भरिएका । पञ्चे वाजा को झ्याँई झ्याँई । कोहि नाचिरहेका कोहि गित मा ताल मिलाईरहेका कोहि खाईरहेका । चिनिमाया लाई फुर्सदै छैन । पाहुना, आउने जाने इष्टमित्र स्वागत सत्कार आदी ईत्यादी ।

नयाँ वर्षको आगमनले नयाँ जोश, नयाँ आशा, नयाँ विचार, नयाँ कार्य र नयाँ जिम्मेदारी बोध गराइरहेको अवस्था थियो । उमेर ८७ कटेको थियो । तैपनि मेरो मन मस्तिष्क तेजिलो देख्दा वरिपरिका कम उमेरका महिला पुरुषहरु पनि दङ्ग थिए । नेवार परम्परामा मानिसको पहिलो जंकु - ७७ वर्ष ७ महिना र ७ दिन ७ पला पुग्दा देवरथारोहण; दोस्रो जंकु - ८३ वर्षमा अर्थात १ हजारपटक चन्द्रमाको दर्शन गरिसकेको मानेर सहस्र चन्द्ररथारोहण; तेस्रो जंकु - ८८ वर्ष ८ महिना ८ दिन ८ पला पुग्दा देवरथारोहण; चौथौं जंकु - ९९ वर्ष ९ महिना ९ दिन ९ घडी ९ पला दिव्यरथारोहण; गरिने चलन छ । यी चार मध्य मेरो भने दुई चोटि सकिएर तेस्रोको प्रतीक्षा हुँदै थियो । तर त्यो प्रतीक्षा पूरा नहुने निश्चित भइसकेको थियो । किनकि मैले मेरो त्यो शरीर छोडी सकेको थिएँ ।

"ए हरि, त्यो बिउ फाल् त, यता मेरो मेलो पछाडि परिसक्यो," ठुल दिदी माथिल्ला गडाबाट कराइन्।

जेठको २५ लागिसकेको थियो। वर्षाले त्यो वर्ष समयमै किसानहरुलाई उर्जा प्रदान गरिदिएको थियो। गाउँभरिको मुलघर प्रधान ठुला-बाको थियो त्यसपछि हाम्रै घर थियो। मेरा बा गाउका मुखिया थिए। मुखियाको रोपाइँ भएर होला सायद त्यो बेलामा गाउँभरिका प्रत्येक घरबाट एक जनाका दरले रोप्नेरी पठाई दिने चलन थियो।

सँगै रहेको मोवाईलमा अचानक हिन्दी गीत वज्यो, तेरे साथ विना.....

सधैँ साईलेन्ट हुने मोवाईलमा अचानक गीत वज्दा तर्सिएँ । वहिनी हरुले मोवाईल चलाँउदै थिए गीत वज्ने वनाइदिएछन् । मोवाईल हातमा लिएँ टचस्क्रिनमा उही नाम थियो कोड भाषामा उल्लेखित उही नाम जुन नाम देख्नासाथ मुटुको गति अचानक बढ्छ स्वास रोकिएला जस्तो लाग्छ ।

बहिनीलाई मोवाईल जिम्मा दिएँ भन्दे दिदी बाथरुम गाकी छे । बहिनीले आदेश पुरा गरी ।

काठमाडौंको बसाइँ भनेपछि सधैंसधैंको हतार त हुने नै भयो । काठमाडौं खाल्डामा पढ्न होइन पढाउन कलेज धाउन थालेको पनि केही वर्ष भएको थियो । कोठाबाट कार्यक्षेत्रमा निस्कने गल्लीको केही पर गणेश मन्दिर थियो । प्राय: जसो दिन एउटा मगन्ते मन्दिरको छेउमा थोत्रो कपडा फिजाएर माग्न बस्थ्यो। ऊ पागल हो कि सद्धे हो कहिल्यै बुझ्ने फुर्सद भएन ।

त्यस टोलमा म बस्न थालेको पनि चार वर्ष भइसकेको थियो । उसले पहिलो दिनदेखि नै प्रत्येक दिन स्वागत र बिदाइ गरेकै थियो । भौतिक रूपमा अपाङ्ग नभए पनि मानसिक रूपमा त अपाङ्ग हुनैपर्छ किनकि बृद्ध अवस्था नहुँदै काम नगरेर मन्दिरको सहारा लिएर मागेर जीवन चलाउँदै थियो ।

त्यसदेखि उताको कुरा भन्न सक्तिनँ ल
"के भो र यसरी निन्याउरो हुनु भाको ?" पत्नीले निकै पटक सोधिसकिन् खेमजीलाई । तर उनी घर फर्किएर आएपछि यत्तिकै घोरिएका छन् । बोलेका छैनन् । फेरि पनि उनले खेरिन्- "हन के भो ! किन नबोल्नु भाको ? भन्नू कुरा के हो । केही भयो कि चूप लागेर बस्ने बानी छ…..!"
निकै खेरखारपछि खेमजीका मनका कुरा बिस्तारै प्रकट भए-
"कस्तो साइतमा हिंडिएछ । अहिलेसम्म सम्झनासाथ रौं ठाडा भइरकेका छन् !"
"कुरा के हो भन्नु न त !"

मिर्मिरे विहानीको चिसो मौसममा त्यो गाडी एक तमासले सुस्त–सुस्त गतिमा गुडिरहेको थियो । गाडीको सिसा थर्काउँदै स्याट स्याट हावा रोकिने–जाने आवाज आइरहेको थियो । गाडीको रफ्तार छुकछुके रेलको जस्तै लाग्थ्यो । बाटोको दायाँबायाँ रुखहरु हल्लिएर पातहरु झरिरहेको थियो । चराको चिरचिर विरविर आवाजले उसलाई झनै मन्त्रमुग्ध पारिरहेको थियो । “चक्रपथ परिक्रमा” भनी गाडीमा लेखिएको थियो । काठमाण्डौं के होला ? कस्तो होला ? को कौतुहलमा आएको नविन काठमाण्डौंको नविन परिवेशमा उक्त गाडीमा महाआनन्दित भइरहेको थियो ।

विहान उठेर नजिकै भित्तामा झुण्डिएको भित्तेपात्रोमा नजर डुलाएँ । आज गुरु पुर्णिमा रहेछ । मनमनै सोचेँ, ‘फेसबुकमा आचार्य गुरुको फोटो राखेर गुरुहरु प्रति सादरभाव प्रकट गर्नुप¥र्याे ।’ आचार्य गुरु मेरो आदर्श व्यक्ति हुन् । म जहाँ जस्तो स्थितिमा छु उनकै मार्ग दर्शनले छु ।

आज अचानक मलाई नाम परिवर्तन पो गर्नु मन भयो । त्यो नाम भएको व्यक्तिको रूप सित मेरो रङ्ग पनि मिल्छ र उनको स्वभाव सित मेरो थोरै ढङ्ग पनि मिल्छ । विधम्बना मेरो नाम त्यो नभएर अरु नै कुनै एक छ । तर मलाई आज मेरो नाम "कृष्ण" राख्नु मन भयो ।

कत्ति दिन भयो उसले एक्लै विताएको । हो ऊ विद्रोही भयो । त्यसैले पनि होला मानिसहरु डराउँथे ऊसँग । तर ऊभित्र यत्ति कमजोरी थियो कि उसँग सङ्गत गर्नेहरु हरेकले ऊसँग केही न केही ठगिनै रहे । प्रतिकार गर्यो त सामाजिक रीतिरिवाज विरोधी भयो । धर्म विरोधी भयो । जो पनि भन्थ्यो यो सिधासिधा कुरा गर्छ त्यसैले यसले दुःख पाउँछ । यो कलियुग हो कलियुग, साँचो र सत्यको कहिल्यै बोलवाला हुँदैन । जो पनि उसलाई यही सम्झाई पञ्छेर जान्थ्यो । हो उसको बाटो सर्वभलाइको थियो तर कहिल्यै उसलाई सर्वसुलभ भएन ।

प्रेम अन्धो हुन्छ भन्थे, त्यसैले होला मैले पनि केही देख्न सकिन । मेरो उमेर आज ३२ पुग्यो । अचानक होसमा आएकी रहेछु । प्रेम सम्बन्ध देखि विवाह सम्बन्ध सम्म कसरी दिनहरू बिते, विवाह पछि बच्चा पाँउदा सम्म बेहोसीको माहौलमा कसरी जीवन बित्यो ,आजको दिन सम्म मैले यो कुरा थाहा पाएकी थिइन । त्यो प्रेम गर्दाको क्षण सम्झिँदा अहिलेको परिस्थति आउँला भन्ने कल्पनामा सोचेकी पनि थिइनँ । एउटा अप्रत्यासिलो अनौठो लाग्ने मेरो प्रेम कथा ।

सन् १९९० को कुरा थियो । मेरो विद्यालय काठमाडौंको उत्कृष्ट १० मध्य पर्ने सरकारी विद्यालय थियो । म र मेरो साथी मनिष कक्षा १० मा सँगै पदथ्यौ । म भर्खर १६ को भएकी थिए । कक्षाको उत्कृष्ट विद्यार्थीमा म पर्थे । सबै संग मेरो सम्बन्ध राम्रो नै थियो । मलाई विज्ञान विषय सबै भन्दा मन पर्ने विषय थियो । म विज्ञानमा सतप्रतिशत अंक ल्याउन चाहन्थे । मनिष को बुबाले विज्ञान विषय हाम्रै विद्यालयमा पढाउनु हुन्थ्यो । वहाँको मन पर्ने विद्यार्थी थिएँ भने मेरो मन पर्ने शिक्षकमा वहाँ पर्नु हुन्थ्यो ।

चैत्रको आगमनले अलिअलि गर्मी बढाइरहेको अवस्था थियो । त्यो दिन बिहानको मौसम ठीक ठाक नै लागिरहेको थियो त्यसैले बिना कुनै तयारी म आफ्नै काममा निस्किएको थिएँ । मेरो घरदेखि गन्तव्य सम्मको दूरी लगभग १० किलोमिटर जति मात्रै थियो । आफ्नो स्कुटरमा भरी पेट्रोल हालेर म आफ्नो गन्तव्य तिर लागेँ ।