छन्द:- उपजाति
प्रसङ्ग ३३ किलो सुनको।

लुकेछ साेना,कुन प्वाल भित्र।
जवाफ पाऊ! सरकार अाज।।
भुकेर मान्छे,न त हुन्छ महान।
छलेर सारा,कति जान्य खान।।१।।

लुकाछ साेना,कुन प्वाल भित्र।
चिन्ता र फिक्री,कति छैन अाज।।
ठग्दै छ सारा,दुनियाँ र धर्ती ।
मान्दैन पीरै,अब सुन्छ र अर्ती ?।।२।।

कुर्सी र सत्ता,अति धेर मोह।
सोझा र सादा,कति छन् बिजोग।।
कहाँ छ साेना,तर नाम गाेरे।
याे भागबण्डा,कति चल्छ काले।।३।।

छ चाल तिन्काे,लुटि मात्र खान।
बिचार बुद्धी,पतनै छ ज्ञान ।।
साेच्दैन राम्रो,जनको भलाई।
लेख्दैछु मार्का,कबिता बनाई।।४।।

यो देश हाम्राे,छ सधै महान।
जुटेर मात्रै,तब हुन्छ बिहान।।

छन्द:-भुजङ्गप्रयात

प्रदेशबाट अामालाई चिठ्ठी

दशैकाे सुनाैलाे र न्यानाे घडीमा।
थियाे अाउने कत्ति इच्छा घरैमा।।
नमिल्ने भयाे छुट्टि अामा दशैमा।
र अामा म लेख्दैछु चिठ्ठी दशैमा।।१।।

छु अामा म टाढा बिरानाे धरामा।
थियाे एक अाशा भराेसा तिमीमा।
तिमी नै थियाै दुःखमा प्यार गर्ने।
भएकाे छु टाढा र माया नगर्ने।।२।।

बसेकाे छु साेच्दै पुराना दशै ती।
झझल्को बनी अाउदैछन् झनै ती।।
पिराेल्दैछ अात्मा र दुःखी भएछु।
कता हाे कता हाे भए झै रूदैछु।।३।।

न टीका न अाशिष् यहाँ काे छ मेराे।
भएकाे छु एक्लाे सदा झै बिरानाे।।
भएका सबै बन्धु इष्टै र मित्र।
त्यतै छन् सबै एक साथै सचित्र।।४।।

दशै त अायाे, खुसिले मनाअाै।
हाैसेर हाेइन्, सहजै मनाअाै।।
मिलेर सारा, जन एक साथ।
हाँसेर रम्दै, अनि प्यार साथ।।१।।

भयो जाडो ऐले लुगु लुगु कपायो मकनता।
सिटा मो लै खाएँ घुटु घुटु नि लेँ पेट भर ता।
भयो एकै घन्टा अलिअलि झ र्यो ताप शिरमा ।
छु ऐन्टी बायौ टीक निश दिन खाँदै मत यता।

छन्द कविता छन्द:-शार्दूलविक्रीडित
अामाकाे सम्झना रचना:-यादव दुलाल "गाउँले"

अामाकाे अनुहार राख्छु मनमा सम्झन्छु माया पनि।
अामा कै ममता र त्यागहरूले हुर्कन्छ प्यारो बनी ।।
गर्छाैं प्यार बराबरी रहरले सन्तान का खातिर ।
भूल्ने छैन कसै गरी जगतले तिम्रा कथा आखिर।।१।।

आमा जन्म दियौ मलाइ जगमा भोगेर पीडा कति।
तिम्रो त्याग सदैव सम्झि जननी बाँची रहेको यही।।
तिम्रा ती ममतामयी नयनमा देख्थे सुनौला कथा।
तिम्रो याद छ आज यो मनभरी भुल्दैछु सारा ब्यथा।।२।

तिम्रो साथ भएर हो कि जननी हाँस्थे म उन्मादले।
मेरा कान समाइ हातहरूले दिन्थ्याै क्षमा प्यारले।।

सत्ताकाे दम्भ छन्द:- उपजाति

छ देश प्याराे, मनमा बसेकाे।
लुटेर खाँदा, मन याे दुखेकाे।।
ती दुष्ट अाए, भिरि छद्म भेष।
बेचेर खाए, मनबाट देश।।१।।

सत्ता र भत्ता, मनमा छ ध्यान।
गर्दैन सेवा, गफमा छ सान ।।
बिकास के भाे, सब शून्य स्वाहा।
ठगेर मात्रै, कति खान्छ अाहा।।२।।

अाफन्त नाता, सब अासपासे।
च्यापेर काखी, गति मात्र फाले।।
भाेका र नाङ्गा, गरिबी छ ज्यादा।
हेर्दैन कैल्यै, कुदि हिड्छ टाढा।।३।।

बतास हावा, छ हुरी चलेकाे।

अहो! तातो हावा, सिरसिर चलेको अरबमा।
भए दुःखी सारा, मनहरु कठै यो अरबमा।।
जलेछन् ती सारा, मन र तन बल्दै सगरमा।
र राेई चिच्याई, हरपल सधै याे अरबमा।।१।।

दिन बितेर सँन्ध्या ज,त्यस पछि निशा कति ।
दिन रात बिते कैंयौँ, सूर्य चन्द्र डुबे कति ।

वर्षा हिंउँद आएर, बितेका छन् तिनी पनि ।
नक्षत्र ग्रह तारा ती, देखिन्छन् पतनै पनि।

प्रतिविम्ब बिना विम्ब, जन्मदैन कसैगरी
विम्ब र प्रतिविम्ब त, छायाँ रूप दुवै थरी

प्रतिविम्ब भए जस्तो, विम्बको अनुमान छ
सकिदैन सदै गर्न, फरक हुन सक्तछ

साथि लिएर जाँदैनौँ, साथि थिएन आउँदा ,
केही बोकेर जाँदैनौँ, केही थिएन आउँदा ।

डेरामा नै बसेका छौ, फर्कनु घर पर्दछ,
फर्कँदा चाहिने केही बाटा खर्च नि पर्दछ ।

गरी जीवनमा कामै, केही आर्जनै गर्दछौँ ।
पुण्य र पाप जोखेर, जो बढी हात पार्दछौँ ।

सम्झना किन आउँछ
ंंंंंंंंंंंं
किम्मु काफल ऐसेलु, पाकी खल्लुक रूखमा ,
बयार बगर रातै, भरी हुनन् नि बोटमा ।

बेलौती गुलिया त्यता, कटहर यता उता,
हल्ली हल्ली झुलेका ती , ढीँकका रूखमा उता ।

झ्याक्रोमा झुण्डिएका ती, काँक्रा पाकेर बेसरी।
पाकेर कागती झर्छन् , पहेँलै बोट तेसरी।

डाँडा काँडा सवै लाई, हरिया फरिया तिनी ।
शिरमा लालुपातेले, सिउँदो रँगिए छनि ।

सेतै देखिन्छ पानीको, खोल्सो गड्केर झर्दछ ।
शक्तिशाली भएँ भन्दै, गर्जी हुंकार गर्दछ ।

सत्ताइस अगस्तैमा, रविबार ज पर्दछ
भूमण्डल पछाडी नै, जाने साइत जुर्दछ

दुई बजे दिवामा नै, परिवारजनैसित
पुगियो गौचरै स्थित वायुयान थलै तिर

सवैसँग विदाबादी, नमस्कार गरीवरी
पन्चमी पाउ सारेरै, पसियो द्वार भित्र नै

भूमण्डल पछाडिको यात्रा

कतार पुगियो राती, रातैमा लिइयो भिषा ।
बजार पुगियो राती ,सुतियो खाइयो त्यता ।

अट्ठाइश बिहानीमा, चिया र केक खाइयो ।
हिंडियो होटलैबाट, त्यहाँ विकाश देखियो ।

जहाज चढ्न जाँदा, क्यान्सिल भो प भन्दछ
समुन्द्री उर्लँदो भल , ह्यूष्टन सम्म पुग्दछ ।

बाढीले घर गाडी र ,अन्न जल बगे सवै।
हजारौं नर नारी को, घरवार गुमे सवै।

ह्यूष्टन रनवे सम्म ,डुब्यो तलाउ नै बनी ।
पानी जहाज चल्छन् रे, रनवे तालमा पनि ।

ह्यूष्टन नखुलेसम्म, होटेल बस्न मागियो ।
घण्टा चौबीस ज्यादा त, भिषा नि चाहिने भयो ?

अटलान्टा उडी जान, जहाज ठिक्क नै भयो ।

शिरोधार्य

ती लाखौँ लाख आशीष सुहृद सवबाट छ ।
आभार उसले सादर व्यक्त गर्दछ ।

शिरोधार्य ललाटैमा, सवको शुभकामना ।
सवै खुसी शुखी होऊँ, गर्दछ शान्ति कामना ।

मित्र विद्वान कानून्का, विदुषी न्याय मन्दिर ।
फूक शंख र घण्टा नै , सुनियोस् जगतै भर।

हिंसक जन्तु जस्ता ती, समर्थक उन्का पनि।
लगलग गरी काँपुन् , तिम्रो त्यो गर्जनै सुनी।

धन्यवाद मुरी मुरी गर्छ अर्पण अन्तमा।
शुभै सुनौ शुभै हेरौ यही गर्दछ कामना ।