कथा

“ए झरी नझरी देऊ न त्यसरी !” यही गीत मनमा गुनगुनाउँदै, एकाबिहानै छाता ओडेर टारीको खेत हेर्न निस्कदै थिएँ म। जब मनसुन सुरु हुन्छ, तब मनमा लगातार पहिरो गएकै हुन्छ।

“म तिमीलाई आज मार्दै छु तर तिमी एक जनालाई आफूसँग लान सक्छौ ।” एकाएक यमदूत प्रकट भएर एक जवान युवकलाई भने ।

भारतको केरलामा कार्यरत जीतबहादुर दुई महिनाको बिदा लिएर नेपाल फर्केको थियो । उता घरमा बुढा भएका बुवा आमाको साथमा श्रीमती र तीन छोरीसहित छ जनाको परिवार थियो ।

फागुन महिनाका अन्तिम दिन गनिँदै थिए । यस वर्षको जाडोले बिदा लिने क्रममा थियो । पहाडको हिमालीखण्ड र त्यस आसपासका पर्वत शृखतामा पटक पटक हिँउ परेको कारण यस वर्षको जाडो केही तिखो अनुभव भएको थियो । दिन लम्बिने क्रममा थिए । समय अप्ठ्यारो र उराठ भएको थियो । जंगलका कतिपय बोट बिरुवा पुराना पात झरेर सिङरिङग भएका थिए । नयाँ पात र चिउला पलाउने क्रममा थिए ।

आजसम्म सेकेन्ड ह्यान्डले नै धानिरहेछ जिन्दगी । नयाँ चढ्ने मन भएर पनि काम चलाउमै अल्झिएको छ रहरहरू ।

हिजोआज दसगजामा धेरै भीड बढेको छ । अघिअघि शून्य हुने सिमानाका र दसगजा अहिले मानिसको घुइँचोका कारण थेगिनसक्नु छ । सिमानामा आएपछि भारतीय पुलिसले सबैलाई रोक्यो । १४ दिन क्वारेन्टिनमा नबसी नछोड्ने भएपछि सबैका ओठतालु सुके ।

धेरै वर्षपछि बाल सखा सुकुन्दको फोन आयो । वर्षौ सम्पर्क नभएको उसले कताबाट सम्झेछ कुन्नि उसको फोनले एकातिर म खुसी थिएँ भने अर्कोतिर अचम्भित पनि ।

रेखा जग्गा सम्बन्धी कामको शिलशिलामा जिल्ला अदालतमा गएकी थिइन् । आफ्नो वकिल ठिक समयमा नआइपुगेको कारण समय बिताउन गाह्रो भएकोले अदालतमा यता उता डुल्दै थिइन् । अचानक रेखाको नजर कैदी कक्षमा पुग्यो ।

म शिकारको खोजीमा चारचौरास भौतारिरहेको थिएँ । त्यत्तिकैमा मेरा आँखासामु एक गर्भिणी मृग देखापर्यो । ऊ बच्चा जन्माउन ठिक्क तयार अवस्थामा थियो । बच्चाको दश प्रतिशत अङ्ग बाहिर देखापरिरहेको थियो ।

गोविन्दे कोठामा धुम्धुम्ती बसेको छ । खासमा नागरिकताको उसको नाम गोविन्द कटुवाल हो । धेरैअघि एसएलसीसम्म मात्रै पढेको । उहिल्यैको पढाइ । न जागिर खायो । न कुनै गतिलो काम नै गर्यो । जवानीमा रल्लिँदै हिँड्यो । अहिले बेबहारले थिचेर उमेर नहुँदै बूढो देखिएको छ ।

“बा ! भन्नु के खानुहुन्छ । म त अब कमाउन सक्ने भइसके नि ।” धेरै पछि हजुरबुवालाई देखेपछि मन एकदमै खुसी भयो ।

पारिवारिक गाँठाहरू फुकाउन मोबाइलमा ब्यस्त थिएँ । त्यसैबेला सुनेको वाक्यले अधकल्चो मनलाई अरू मरणासन्न पारेको छ ।

पाखाभरि कपासको बिरुवा लगाइएको थियो । कपासको ती बिरुवा फुलेर फक्रदै गरेको अवस्थामा थिए । तिनीमध्ये एउटा सानो भर्खरै फक्रदै गरेको कपास असाध्यै सुन्दर थियो ।

संसारमै सुन्दर तिमी मेरो दिलकी रानी
तिम्रो मोहनी रुपमा परी गरे मन परी

जीवनराम एक दिन फलफूल को बगैंचा गोड्दै जैबिक मल बनाउदै गर्दा, सानी छोरी लताले पारिपट्टिको थुम्को देखाउदै सोध्छिन्,”बाबा किन होनि त्यो थुम्कोमा पहिरो गएको ? अनि मानिसहरू नबसेका ?”

जङ्गलको छेउमै रहेको एक घरमा तीन वटा बाख्राका पाठाहरू थिए । तिनीहरू सँधै सँगै चर्न जान्थे । ती पाठाहरूमाथि धेरै दिनदेखि स्यालको नजर गडेको थियो ।

सिन्दुर लाउँदै गर्दा सीताको हातबाट ऐना खस्यो । डर र आशङ्काले उसको मनको धरहरा गर्ल्याम्मै ढल्यो । आत्तिँदै ऐना उठाई, “धन्न फुटेनछ । ए बीचबाट चक्केछ । छ्या ऐना त दुई भागमा पो बाँडिएछ ।”

पाँचथरको यासोक गाउँमा जन्मिएका शार्दुलले दुखजिलो गरेर गाउँकै विद्यालयबाट एसएलसी पास गर्छन्। घरको आर्थिक अवस्था कमजोर भएकाले उनीको उच्च शिक्षा अध्ययन गर्ने चाहनामा बाध्यतावस बिराम लाग्छ।

शान्ता चञ्चल स्वभावकी थिई । नामजस्तो स्वभाव कमैको भेटिन्छ यहाँ । शान्ता हजुरबाको स्टकोट, टोपी लगाएर दाह्री बनाउँदै थिई ।

आज म तिम्रो लागि कथा लेख्छु । उसका मिठा नलागे नि सुन्नै पर्ने शव्द हुन यी ।

हाँसो लाग्छ सुनेर । मानौ उसका कथाका पात्रहरुका रुपमा उभिनुपर्ने रे म ।