विमल भौकाजी

“यही हो हिरोसिमा?”

जाडो साह्रै थियो । बिहानभरि ऊ सिरकभित्र गुटमुटिएर बसिरह्यो ।

“……आजभोलि चुपचाप
साँझ..ओर्लेर..वस्ती तर्साउने गर्छ
चुपचाप चुपचाप रात ओर्लेर
गाउँ तर्साउने गर्छ
सहर तर्साउने गर्छ ।”

राती निकै अबेर गरेर घर पस्यो ऊ । थकित … थकित … मस्तले निदायो । बिहान अलिक अबेलै उठ्यो । बाथरुम पस्यो । निर्वस्त्र भयो । नित्यकर्म सक्यो र भित्री कपडा लगायो ।

आजको दिन !

हेर त आफ्नो घरको बैठक कोठाको भित्ता । केही पायौ त्यहाँ नौलो कुरो ? हो, ठीक भन्यौ । हिजोसम्म झुण्डिएको पुरानो क्यालेण्डरको ठाउँमा रूप-रङ फेरिएको नयाँ क्यालेण्डर झुण्डिएको छ आज ।

मसँग एउटा सुन्दर देश छ
मसँग चन्द्र-सूर्य अंकित झन्डा छ
तर, तिमीसँग के छ ?

साहित्यिक बजारमा एउटा मान्यता राख्ने गरिएको छ, कलम बोक्नेहरू सबै लेखक हुँदैनन् र हाम्रै देशको सन्दर्भमा हेर्ने हो भने यो मान्यताले एउटा महफ्वपूर्ण अर्थ बोकेको देखिन्छ । साहित्यिक इतिहास पल्टाउँदा त्यो इतिहासले यसको पुष्टि गर्छ । जस्तो कि, नेपालको जेठो साहित्यिक पत्रिका ‘शारदा’ (स्थापना दर्ता नं. ००१) का पृष्ठहरूमा अंकित थुप्रै नामहरू, जो नेपाली साहित्यको धरोहरका रूपमा रहेका छन्, आफ्ना उत्कृष्ठ लेखनीका कारणले नै ती स्रष्टाहरू स्थापित भएका हुन् ।

साक्षी छ यो धरती
साक्षी छन् यी आँखाहरू
यही साक्षीभावमा
पढिरहेँछु म तिम्रो नाम!

एक दर्ुइ तीन चार
कति वटा रङ हुन्छ हँ इन्द्रेणीको –

राति सुरक्षित
आफैँसँग निदाएको
झण्डाजस्तो इन्द्रेणीको रातो रङ
त्यो चोरियो झसिमिसेसँगै,
घामजत्तिकै सोच्थेँ
इन्द्रेणीको पहेँलो रङलाई
त्यो पनि दिनदहाडै लुटियो
र, खोसियो सम्साँझै
आकाशजत्रै मेरो इन्द्रेणीको नीलो रङ पनि ।

सधैँको झै आजको रात पनि- निस्पट्ट अन्धकारबीच मेरा आँखाहरू खुल्दा नेपथ्यमा कोही चिच्याइरहेको आवाज मेरा कानमा पर्नेछ । यो वाक्यलाई स्पष्टसाग अथ्र्याउनु पर्दा, अन्धकारको त्यो आवाजले मेरो निद्रा भङ्ग गर्नेछ ।
‘चन्द्रे हुा म चन्द्रे !……’ आवाज प्रस्ट बुझिनेछ
चचच
चन्द्रे !
मान्छेहरूका दृष्टिमा चन्द्रे एउटा बहुला थियो तर आफूले पाएको यो पहिचानलाई चन्दे्रले कहिले पनि विरोध नजनाएको देख्दा सामान्यतः सबैलाई आश्चर्य लाग्नु स्वाभाविक थियो । हुन पनि चन्द्रे चिच्याई चिच्याइकन भन्ने गथ्र्यो- “हो-हो म बहुला हुँ । किनकि….. म चन्द्रे हुँ ।”