नेवाःतय्सं नेवाः थिथिति कथं व परम्परा कथं हना वयाच्वंगु तजिगु मोहनी नखः लिपाया तजिगु नखः स्वन्ति नखः खः । चन्द्रमास कथं नेपाल संम्बतया कौलागा त्रयोदशि –कार्तिक कृष्ण त्रयोदशी ) कुन्हु निसें कछलाथ्व द्वितिया(कार्तिक शल्क द्वितिया) कुन्हुतक न्यान्हुयंक यमपंचक पूजाया कथं पूजायाना हनीगु सुन्तिनखः दक्षिण एसियाया थीथी देशय् यमपंचक पूजाया रुपय् बिषेश महत्वतया हना वयाच्गंगु दु । स्वन्ँित नखः बाय् यमपंचक पूजा न्यान्हुतक थुगु कथं हनावयाच्वगु दु । गथेकी – १. कौलागा त्रयोदशी कुन्हु जमराज(यमराज)या सन्देशबाहक क्वःपूजा ,२. कौलागा चःहृे कुन्हु जमराज(यमराज)या ध्वाका पाले बाय् रक्षक खिचा पूजा , ३. कौलागा आमाइ कुन्हु सापूजा व लक्ष्मीपूजा , ४. कछलाथ्व पारु(न्हूदँ)कुन्हु आत्मपूजाया रुपय् म्हपूजा व ५. कछलाथ्व द्वितिया कुन्हु किजापूजायाना नेवाःतेसं नेवाः थितिकथं सुन्ति नखः हनाववयाच्वंगु दु ।
झी नेवाःतेसं स्वन्तिनखःया दुनेया न्यान्हु मध्यया म्हपूजाकुन्हुया दिँ बिषेश महन्वविया हर्षउलासयाना हनेगुयाना वयाच्वंगु दु । थुकुन्हु सूद्यर्ः भूमध्यरेखाय्लाना न्हिं व चाः बराबरजुइगु शरदचन्द्र न्हिं खः । उकुन्हु हे नेपाले संअधर साख्वां दुनियाँया ऋण पुलाबिया दुनियाँयात ऋण मुक्तयाना बिगुया लुमन्ति नेपाःदेय्या नामं स्थापनायानातगु नेपाल संम्बत पलिस्थायाना न्हुदँ सुरुजुगु दिँ खः । थुकुन्हु हे नेवाः म्हसिकाया छगु तःधंगु बिस्कंगु नखः म्हपूजायाना ख्यँसगँ यिबा व ख्यँसगँ कया न्हूदँया लसकुुुसयाना हनीगु नेवाःतेगु मैलिक नखः खः ।
म्हपूजा मानव चेतनाया बिम्ब प्रतिबिम्ब व प्रतिक(चिं) खः धइगु स्पष्ट जुगु व नेपाल संम्बतया न्हूदँ प्रारम्भयाय्त चेतनातत्व(आत्मातत्व) बोधयायेत प्रतिक्रिया अन्तर्गतये म्हयात चर्यामूलक पूजा पद्घतिं देवगणपिंन्त पूजायायेत थ्व परम्मपरा ११३० दँ बाय् व स्वयां न्हापानिसें हे चलेजुया वयाच्वंगु अनुमान दुगु संस्कृतबिद सत्यमोहन भाजुया धापु दु । मानव शरीयिा मििस्तष्कया भाग दकले महत्वपूर्ण जु अले थ्व लुंयाग पौ खः । स्वय्,खनय्,न्यने,न्यंके,नतुने,सवाकाय्गुया नापं सोचय्यागु दक्वं इन्द्रियतः मस्तिष्क भाग याने छ्यने स्थापित जुपयाच्वंगु दु । म्ह,छ्यँ,इन्द्रिय्,अले नसा(साँ) खशीया तरल तरङ्गं थे थःगु हे म्हयात देय्गःयारुपय् स्थापित याना याइगु म्हपूजा खः । नेपाल आखःया ” जि” दुने दुवाला स्व स्वँ वनधानसा थन ब्रम्हा,बिष्णु व महेश्वर आदि चेतनातत्व निहित दु धइगु नं भाजु सत्यमोहन जुया बिश्लेषण दु । अथे हे लिच्छविधालय् नेपाःयाा पुलाँगु राजधानी बिशालनगर मिंनया बिशालगर ध्वस्तजुया बचेजुपिं नेवाःतय्सं थःगु म्हयात हे पूजायाना खुशियाली मानेयागु व अनंलिपा दँय् दँसं उकिपयात हे निरन्तरता विविवगु थ्व म्हपूजा खः धइगु न थन नेवाःतय्गु भनाई दु । म्हपूजायात न्ह्याम्हेस्यां न्ह्यागु हे कथं पूजायाना वगु बाय् न्ह्याम्हेस्यां न्ह्यागु हे बिश्लषण यासांन थ्व म्हपूजा नेवाःतय्गु मौलिक नखः खः अलय् नेवाःतय्गु मौलिक म्हसिकाया बिशेष नखः खः । नेवाःतः विश्वया न्ह्पयागु हे कुने च्वंसां न नेवाःतय्गु संस्ककृति म्वाका हे वयाच्वंगु दु ।अले झीसं थःगु तजिलजि व नेवाः म्हसिका म्वाका थःगु अस्तित्व काय्म हे यानतय्मागु थौया आवश्यक्ता खः ।
झीगु स्वनिगः न्हिपौ विषेश आंक ने.सं.११३३ न्हूदँ व हिउपाः सन्दर्भ
